کلینیک پزشکی و سلامت
مقالات پزشکی و روش های درمان و مقالات مربوط به فیزیوتراپی، ارتوپدی، درمان فیزیکی، اورولوژی، مغز و اعصاب، زنان و زایمان و به طور کلی سلامتی و پزشکیکلینیک پزشکی و سلامت
مقالات پزشکی و روش های درمان و مقالات مربوط به فیزیوتراپی، ارتوپدی، درمان فیزیکی، اورولوژی، مغز و اعصاب، زنان و زایمان و به طور کلی سلامتی و پزشکیسکته مغزی ایسکمیک یا انسدادی + علائم، تشخیص و درمان
_zg8v.jpg)
مشکلات حاد عروق مغزی (ACVI) از دلایل شایع بستری شدن در بیمارستان هستند، به طوری که تشخیص سکته مغزی ایسکمیک در حدود 70 تا 80 درصد از بیماران بالای 50 سال تایید می شود.
مرگ زودرس و ناتوانی از عواقب احتمالی سکته مغزی ایسکمیک می باشد. در بسیاری از موارد، با سازماندهی صحیح برنامه روزانه، تنظیم فشار خون شریانی و پیشگیری از تصلب شرایین می توان از سکته مغزی جلوگیری کرد.
سکته مغزی ایسکمیک چیست
سکته مغزی ایسکمیک (IS) ناشی از وجود یک مشکل حاد در گردش خون مغزی است که در نتیجه کمبود خون در یک ناحیه مغز و مرگ سلول های آن ناحیه است. نام دیگر سکته مغزی ایسکمیک - "انفارکتوس مغزی" نیز نشان دهنده ماهیت آسیب مغزی است.
اصطلاحات «انفارکتوس مغزی» و «انفارکتوس میوکارد» را با هم اشتباه نگیرید. در مورد دوم، علت بیماری در عضله قلب ایجاد شده و تظاهرات بالینی دیگری دارد.
تعریف دسته بندی های این بیماری بر اساس سه پاتولوژی جداگانه است. این سه دسته که ایسکمی، انفارکتوس و سکته نام دارند گردش خون را به صورت موضعی مختل می کنند.
ایسکمی کمبود خون در ناحیه محدودی از اندام و بافت است.
دلیل ایسکمی وجود مشکلی در عبور خون در رگ ها در اثر اسپاسم، فشردگی، پلاک های کلسترول، انسداد توسط لخته های خون، آمبولی) است. پیامد ایسکمی، حمله قلبی ناشی از بافت مردگی یک ناحیه از رگ و شاخه های عروقی آن و متوقف شدن جریان خون از آن است.
سکته مغزی وجود مشکلی در جریان خون در مغز در اثر پارگی / ایسکمی یکی از عروق است که در آن بافت مغز می میرد.
انواع سکته مغزی ایسکمیک
از لحاظ ناحیه ضایعه، انفارکتوس مغزی به دو دسته تقسیم می شود:
- سکته مغزی ایسکمیک سمت راست : عوارض ناشی از آن عمدتاً بر عملکردهای حرکتی تأثیر می گذارد، که بازیابی کامل آنها در آینده آسان نیست. شاخص های روانی-عاطفی ممکن است نزدیک به نرمال باشند.
- سکته مغزی ایسکمیک سمت چپ : از آنجایی که پیامدهای آن عمدتاً در حوزه روانی-عاطفی و گفتار است، عملکردهای حرکتی تقریباً به طور کامل بازیابی می شوند.
- مخچه : اختلال در هماهنگی حرکات.
- گسترده : گردش خون کاملا در ناحیه وسیعی از مغز قطع شده و باعث تورم می شود. اغلب منجر به فلج کامل خواهد شد، به طوری که امکان بهبودی وجود نخواهد داشت.
منشا آسیب در مغز اغلب در سنین بالا رخ می دهد، اما احتمال بروز آن در هر فرد دیگری نیز وجود دارد. پیش بینی وضعیت این بیماران در آینده برای هر فرد متفاوت است.
سکته مغزی ایسکمیک سمت راست
سکته مغزی ایسکمیک در سمت راست نواحی مسئول فعالیت حرکتی در سمت چپ بدن را تحت تاثیر قرار می دهد و نتیجه آن فلج کل سمت چپ است.
برعکس، آسیب نیمکره چپ، نیمه راست بدن مشکل پیدا می کند. سکته مغزی ایسکمیک در نیمکره راست مغز، می تواند باعث اختلال در گفتار نیز بشود.
سکته مغزی ایسکمیک سمت چپ
در سکته مغزی ایسکمیک در سمت چپ مغز، گفتار و توانایی فرد در درک کلمات به طور جدی مختل می شود.
عوارض احتمالی این نوع سکته، برای مثال، در صورت آسیب مرکز بروکا، توانایی بیمار در نوشتن و فهم جملات پیچیده از بین می رود، تنها کلمات تکی و عبارات ساده برای او قابل فهم خواهد بود.
ساقه مغز
این نوع سکته خطرناک ترین سکته مغزی ایسکمیک می باشد. در ساقه مغز، مراکزی وجود دارد که کار مهم ترین سیستم های بدن مانند سیستم قلبی و تنفسی را تنظیم می کند.
بیشترین موارد مرگ و میر ناشی از انفارکتوس ساقه مغز است.
علائم سکته مغزی ایسکمیک ساقه مغز عبارتند از: ناتوانی در حرکت در فضا، کاهش هماهنگی حرکت، سرگیجه، حالت تهوع.
مخچه
سکته مغزی ایسکمیک مخچه در مرحله اولیه با تغییر در هماهنگی، حالت تهوع، سرگیجه، استفراغ مشخص می شود.
پس از یک روز، مخچه شروع به فشار بر روی ساقه مغز می کند. ماهیچه های صورت ممکن است بی حس شوند و فرد به کما برود.
کما در سکته مغزی ایسکمیک مخچه بسیار شایع است، در اکثر موارد چنین سکته هایی، فرد می میرد.
علائم سکته مغزی ایسکمیک
سکته مغزی باید برای هر بیماری که با مشکل عصبی حاد یا هرگونه تغییر در سطح هوشیاری مواجه است، در نظر گرفته شود. علائم و نشانه های رایج سکته مغزی شامل موارد زیر است:
- شروع ناگهانی همی پارزی، مونوپارزی یا (به ندرت) کوادری پارزی
- اختلالات همی سنسوری
- از دست دادن بینایی یک چشم یا هر دو چشم
- کم شدن میدان بینایی
- دوبینی
- دیزآرتری
- افتادگی صورت
- آتاکسی
- سرگیجه (به ندرت)
- نیستاگموس
- آفازی
- کاهش ناگهانی سطح هوشیاری
اگرچه گاهی فقط یک مورد از چنین علائمی وجود دارد، اما احتمال بروز ترکیببی از آنها بیشتر است.
این نوع سکته مغزی هیچ ویژگی متمایز کننده ای از سکته هموراژیک ندارد، البته تهوع، استفراغ، سردرد و تغییر ناگهانی در سطح هوشیاری در سکته های هموراژیک شایع تر است.
در بیماران جوان تر، باید مواردی چون ضربه به سر، انعقاد خون، مصرف مواد مخدر غیرقانونی (به ویژه کوکائین)، میگرن یا استفاده از داروهای ضد بارداری خوراکی مشخص شود.
سکته مغزی ایسکمیک حاد، پزشک باید بتواند یک معاینه عصبی مختصر اما دقیق را بر روی بیماران مبتلا به سندرم های مشکوک به سکته مغزی انجام دهد. موارد زیر از اهداف معاینه عصبی هستند:
- تایید وجود علائم سکته مغزی (نقص های عصبی)
- تشخیص تفاوت سکته مغزی از موارد مشابه
- تعیین یک معیار برای وضعیت مشکلات عصبی برای تعیین بهتر یا بدتر شدن وضعیت بیمار
- تعیین شدت سکته مغزی با استفاده از یک معاینه عصبی ساختاریافته و مقیاس سکته مغزی موسسه ملی بهداشت [NIHSS] برای کمک به پیش آگهی و انتخاب درمان
ارزیابی های زیر بخش های اساسی معاینه عصبی هستند:
- اعصاب جمجمه ای
- عملکرد حرکتی
- عملکرد حسی
- عملکرد مخچه
- راه رفتن
- رفلکس های تاندونی عمقی
- زبان (قابلیت های بیانی و توانایی گوش دادن و خواندن)
- وضعیت ذهنی و سطح هوشیاری
جمجمه و ستون فقرات نیز باید معاینه و علائم مننژیسموس جستجو شوند.
تشخیص سکته مغزی ایسکمیک
تشخیص باید بر شناسایی اولیه مشکل با گرفتن شرح حال و معاینه فیزیکی متمرکز شود.
در طول دوره حاد، ارائه دهنده باید سعی کند سایر دلایل احتمالی ایجاد کننده اختلال عملکرد عصبی با علائم مشابه (مانند هیپوگلیسمی، هیپوکسی، مصرف دارو، هذیان، میگرن همراه با اورا) را رد کند.
به محض ظاهر شدن علائم مشکوک به سکته، باید برای رد کردن هر چه سریع تر احتمال سکته هموراژیک، تصویربرداری از مغز (سی تی اسکن بدون کنتراست سریع است و بنابراین روش انتخابی در اکثر موارد محسوب می شود) انجام شود (زیرا ممکن است بیمار واجد شرایط استفاده از داروهای ترومبولیتیک باشد).
در طول سکته ایسکمیک، احتمالا سی تی اسکن، چیزی یا ناحیه کم تراکمی را نشان دهد. بنابراین هدف اصلی سی تی اسکن بررسی وجود ضایعه هموراژیک است.
در طول پذیرش بیمار باید آزمایشات دیگری نیز انجام شود، از جمله:
- اکوکاردیوگرافی : برای بررسی ناهنجاری های قلبی یا ترومبوز مفید است.
- داپلر کاروتید : برای بررسی تنگی شریان کاروتید انجام می شود (برای این منظور ممکن است از MRA یا CTA نیز استفاده شود).
سایر آزمایش های مرتبط شامل CBC همراه با بررسی پلاکت ها، آزمایشات انعقادی (PT، PTT)، آزمایش کلسترول، بررسی عملکرد کلیه، پانل متابولیک و گازهای خون شریانی است.
درمان سکته مغزی ایسکمیک
روند تاکتیک های پزشکی شامل تشخیص سکته مغزی و پیش بینی مشکلات و عوارض می باشد. بر این اساس، بهترین روش های درمانی انتخاب می شوند. امیدوار کننده ترین موارد در درمان سکته مغزی ایسکمیک عبارتند از:
- بازیابی جریان خون
- محافظت عصبی - جلوگیری از تخریب سلول های عصبی
فهرست داروهای مورد استفاده در درمان حادترین دوره سکته مغزی ایسکمیک:
- فعال کننده پلاسمینوژن بافتی نوترکیب rt-PA (Aktilize)
- مهارکننده های آنزیم (کاتوپریل، انالوپریل، رامنوپریل)
مسدود کننده های گیرنده آنژیوتانسین II (لوزارتان، کوندسارتان)
- داروهای ضد پلاکت (آسپرین، تیکلوپیدین، کلوپیدوپل، دیپیریدامول، پنتاکسی فیلین).
- دکستران با وزن مولکولی کم (Rheopolyglucin)
- آنتاگونیست های گلوتامات و گیرنده های آن (گلیسین، ریزولول، لوبلوزول)
- آنتاگونیست های کلسیم (نیمودیپین)
- آنتی اکسیدان ها / پیش سازهای آنتی اکسیدانی (مکسیدول، آلفا توکوفرول، کارنوزین، میلدرانت، اکتووژین).
- داروهای مؤثر بر متابولیسم بافت (Inosie-F، Riboxin، Cytochrome C).
- دیورتیک ها (فروزماید)
در برخی موارد، برای درمان مؤثر سکته مغزی ایسکمیک جراحی هایی مانند کانالیزاسیون مجدد، ترومبوس عروقی، انداترکتومی کاروتید (CEAE)، آنژیوپلاستی و استنت گذاری در شریان‌های کاروتید انجام می شود.
